Bugun...

M.Bedri Gültekin

Almanya ve Alevilik

Tarih: 18-12-2020 12:40:00 Güncelleme: 18-12-2020 12:40:00

İnsanların dünya görüşlerinin, dini inançlarına göre belirlendiği çağlarda Anadolu

Aleviliğini ortaya çıkaran düşünür ve halk önderlerinin hepsi, kendilerini İslamiyet içinde

tarif ettiler. Gerçek İslâm’ı kendilerinin temsil ettiklerini söylediler.

İnsanların dünya görüşlerini, ezici çoğunlukla artık dini inançlarına göre ifade

etmedikleri çağımızda ise özellikle son otuz yılda Alevilerin aslında İslamiyet’ten farklı bir

din olduğu görüşü, İslamiyet ve Alevilikle doğrudan bir ilgisi olmayan Batılı merkezlerde

dillendirilir oldu.

Bu garabeti, kişisel çıkarlarından hareketle sahiplenen bazı Alevilerin de olduğu ne

yazık ki bir gerçektir.

Tarihten bazı notlar

Anadolu Aleviliğinin tarihi bu topraklarda, 900 – 1000 yıl öncesine kadar gider. Ama

öncesi de var. Hangi etnik kökene mensup olursa olsun bütün Anadolu Alevileri, atalarının

Horasandan geldiklerini söylerler.

Bu da bir tarihi gerçekliktir. Ve esasen Horasan kökeni, Anadolu Aleviliğinin

biçimlenmesinde son derece belirleyici bir öneme sahiptir.

9. yüzyıldan 13.yüzyıla kadar süren 400 yıllık dönemde İslam Dünyası, sosyal

bilimlerde ve fen bilimlerinde en parlak dönemini yaşadı. Bağdat, Nişabur, Merv, Tus, Belh,

Ürgenç, Buhara, Kahire, Kayruvan ve Kurtuba gibi şehirler, her alanda bilimsel araştırmanın

ve gelişmenin gerçekleştiği merkezler olarak öne çıktı. Bu şehirlerin çoğunluğu

Horasan’daydı.

Söz konusu dönemde yaşayan ve sonraki yüzyıllarda Avrupa’yı da etkileyen Biruni,

Razi, İbni Sina, Ravendi, Farabi, Harezmi, Firdevsi, Nasıreddin Tusi, Feriduddin Attar gibi

bilim adamlarının Horasanlı olması, ele aldığımız konu açısından son derece önemlidir. Adı

geçen büyük düşünür ve bilim adamları, söz konusu dönemin başlarında İslam dünyasında

etkili olan Mutezile (akılcı akım) dahilinde ele alınabilirler.

Anadolu tasavvuf akımının öncüllerinden olan Hoca Ahmet Yesevi ile Tasavvufun

Kalenderi kolunun Horasan çıkışlı olduğunu da bu kapsamda ele almak yanlış olmayacaktır.

Herşey kendi zıddı ile vardır. Bugün İslam dünyasında genel kabul gören altı hadis

kitabından beşinin yazarı ile Maturidi, İbni Hanbel ve Gazali gibi İslam’daki Mutezile karşıtı

gelenekselci düşünürler ile Horasanlıydı.

“Kayıp Aydınlanma” kitabının yazarı S. Frederick Starr, söz konusu yüzyıllarda öne

çıkan yaklaşık 500 kadar bilim adamının üçte ikisinin Horasan kökenli olduğunu söyler.

Bugünkü İran’ın Kuzeydoğusu, Türkmenistan’ın güneybatısı ve Afganistan’ın kuzeybatısını

kapsayan tarihi Horasan bölgesi, Emeviler döneminde yaşanan istila ve acıların ardından MÖ

9. Yüzyılla birlikte bilimsel gelişmede İslam dünyasında başı çekti. Bugün Türkmenistan’da

yer alan Merv şehri, o günün dünyasının en büyük şehirlerindendi. Mutezilenin koruyucusu

Memun, babası Harun Reşit’in sağlığında Horasan’ı (Bugünkü Özbekistan da dahil olmak

üzere) yönetiyordu ve Halife olduktan sonra da bir dönem, bütün İslam dünyasını (809 – 819)

bu şehirden yönetmişti.

Horasan bölgesinin, İslam yayılması öncesinde de hemen her açıdan son derece

gelişmiş olması ve konumu itibariyle Hindistan, Çin ve Avrupa ile ticari ilişkiler içinde

olmasının sağladığı büyük avantajları, bu ayrıcalıklı durumu açıklar.

İslamiyet öncesinde Horasan’da Zerdüşt inancı, Budizm, Hristiyanlık (Nasturiler) ve

Orta Asyalıların Gök Tanrı’sına inanan topluluklar bir arada yaşıyorlardı. Bu bileşim, bütün

Horasanlıların bir yandan Akdeniz havzasında daha önceki yüzyıllarda yaşanan gelişmelerden

yararlanmasını sağladığı gibi aynı zamanda, Pers imparatorluğundan beri gelen İran

mirasından, Budizm dolaysıyla Hint alt kıtasındaki bilimsel ve felsefi gelişmelerden ve ticaret

dolaysıyla Çin’in kazanımlarından yararlanmasını sağlamıştı.

Horasandan Anadolu’ya olan Türk kitlelerinin göçü bu yüzyıllar içinde gerçekleşti.

Göçenler, o yüzyıllarda Horasan’a egemen olan kültürel iklimin içinden gelmişlerdi. O

kültürel iklimin hakim rengi ise yüzyıllardır “İslam”dı. Anadolu’ya gelen Türkmen kitleleri,

yüzyıllardır benimsemiş oldukları İslamiyeti, kendilerine göre yorumlayarak ve daha önceki

inançlarıyla da harmanlayarak Anadolu Aleviliğinin de doğuşunu hazırlamışlardı.

Yani Anadolu Aleviliğinin kökeninde, İslamiyet’in Horasan aydınlığının önemli bir

payı vardır.

Anadolu Aleviliği

Anadolu Alevileri, Horasan kökenli olduklarını dile getirmeye hep özel bir önem

verdiler. Bu köken, kültürel kimliklerinin öylesine baskın bir öğesidir ki, Horasan’la bir ilgisi

olmayan Kürt Aleviler tarafından da benimsenmiştir. Hacı Bektaşı Veli, bilindiği üzere Hoca

Ahmet Yesevi’nin halifelerinden olduğu söylenir ve Anadolu’ya Horasan’dan gelmişti.

Anadolu’daki ilk büyük halk hareketinin lideri Baba Resul’un asıl adının Baba İlyas Horasani

olması kayda değer bir başka olgudur.

Bektaşi inancını Anadolu’da yayan Sarı Saltuk, Mahmut Hayrani, Cemal Seyyid,

Hacım Sultan, Barak Baba, Pir Ali Sultan vb gibi “halifeler” de, büyük ihtimal Horasan’dan

gelmişlerdi. Veya en azından babaları Horasan göçmeni idi. Onun için o yüzyıllarda Anadolu

erenlerinin çabaları sonucunda Müslüman olan halk, etnik kökeni ne olursa olsun Aleviliğin

Horasan geldiği olgusunu kendi geçmişi olarak benimsedi.

Hacı Bektaşı Veli, Yunus Emre, Seyid Nesimi, Abdal Musa, Kaygusuz Abdal, Virani,

Hatayi, Hasan Dede, Pir Sultan Abdal, Harabi gibi Alevi büyükleri, yani Anadolu Aleviliğini

var eden büyük düşün ve eylem adamları, arkada kalan 800 yıl boyunca gerçek İslam’ı,

kendilerinin temsil ettiklerini söylediler. Bu büyük halk ozanı ve düşünürlerin Müslüman

olmadığını iddia etmek, herhalde onların anılarına yapılabilecek en büyük kötülük, en büyük

hakarettir.

Anadolu Alevileri, tarih boyunca ve özellikle 20. Yüzyılda emperyalizmle yaşanan

büyük hesaplaşmada, hep İslam dünyasının bir parçası olarak hareket ettiler. Anadolu’nun

Türkleşmesinde ve Müslüman oluşunda, Osmanlı’nın Balkanlarda ilerlemesinde ve kök

salmasında “gazi erenler” olarak tayin edici bir rol oynadılar.

Son olarak Türk Kurtuluş Savaşı’mızda da gördüğümüz üzere emperyalizme karşı en

önde, Sünni kardeşleriyle omuz omuza savaştılar. Bugün de emperyalizm merkezli karşı

propagandaya rağmen, bütün milli meselelerde inanç ayrımı yapmadan Türk Milletinin

ayrılmaz bir parçası olarak hareket ediyorlar.

Almanya’nın Alevi aşkı

Son 20 – 25 yıldır Avrupa merkezli ve esas olarak da Almanya merkezli; “Alevilik

İslamiyet dışıdır ve ayrı bir dindir” şeklinde özetleyebileceğimiz bir saldırı ile karşı

karşıyayız.

Bu propagandanın, emperyalizmin son kırk yıllık neo liberal saldırı döneminde

gerçekleşmesi yeterince aydınlatıcıdır. Gelişmekte olan ülkeleri etnik ve dinsel inanç

farklılıkları temelinde bölmek, birbirine düşürmek ve böylece emperyalist hakimiyetin

gerçekleşmesini sağlamak.

Almanya’da son olarak Kuzey Ren Westfalya Eyaleti Parlamentosunun, “Aleviliğin

ayrı bir din olduğunu” oybirliği ile kabul etmesini bu çerçevede değerlendirmek gerekir.

Bu kararın Türkiye ile ABD ve AB arasındaki ilişkilerin; Kıbrıs, Doğu Akdeniz, Irak,

Suriye ve Kafkasya’da yaşanan gelişmelerin ardından gelmesi de yeterince açıklayıcıdır.

Avrupa Birliği liderleri Türkiye’ye yaptırımları görüştü ve kararı Mart ayına bıraktı.

ABD’de Trump, giderayak Türkiye’ye yaptırımları öngören bir kararı onayladı. Almanya’nın

Alevilerle ilgili kararı işte bu gelişmeler üzerine geldi.

Ama bütün bunlar nafile çabalardır. ABD’nin yaptırım kararının, milli savunma

sanayisini inşa etmede Türkiye’yi kamçılama rolü oynaması gibi, Almanya’nın söz konusu

kararının da Alevilerimiz açısından, oynanan oyunun görülmesini sağlamak dışında bir

sonucu olmayacaktır.

YORUMLAR
YORUM YAP | 0 Yorum

Henüz Yorum Eklenmemiştir.Bu Yazı'ya ilk yorum yapan siz olun.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

HABER ARA

YAZARLAR

ANKET

Tüm Anketler

ÇOK OKUNAN HABERLER

BUGÜN
BU HAFTA
BU AY

Gazipaşa Mil Diyanet Sen İlçe Başkanı basın açıklaması yaptı..

Gazipaşa Mil Diyanet Sen İlçe Başkanı AbdülKazım İnan Diyanet İşleri Başkanlığı’..

Alanya’daki okulda koronavirüs alarmı

Alanya’daki bir okulda görev yapan bir öğretmenin covid-19 testinin pozitif çıkm..

Feride Nazlım Genç Haberci ailesine katıldı

Eğitim alanındaki çalışmlarıyla adından söz ettiren Feride Nazlım Genç ailemiz..

Alanya’ya negatif sonucu gösteremeyen giremeyecek

Bugün olağanüstü toplanan Antalya İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu, Antalya’da buluna..

Alanya böyle denetlenecek

İçişleri Bakanlığından valiliklere Kovid-19 tedbirlerine yönelik "Dinamik Deneti..

İlçe 1.'leri belli oldu

Antalya İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün "İstiklal Marşı'mızın kabulünün 100. Yıl A..

Belediye personeline silahlı saldırı

Alanya Belediyesi Avsallar Hizmet Binasında silah sesleri yükseldi

Ambulansa yürüyerek bindi

Gazipaşa'da meydana gelen trafik kazasında yaralanan motorsiklet sürücüsü, ambul..

Ömer ve Sena evlendi

Gazipaşa'nın sevilen İmamlarından Ekrem Askar biricik kızını gelin çıkardı..

Sıtkı Altuner'in gözünden İDLİB

Haberci Gazetesi Muhabiri Sıtkı Altuner, Suriye'nin İdlib kentinde son gelişmele..

Gazipaşa kitapla buluşuyor - Gazipaşa okuyor

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'müzün, İlçe Emniyet Müdürlüğümüz başta olmak üzere ç..

182. Kuruluş Yılında jandarmaya 182 kitap hediyesi...

Gazipaşa İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün çeşitli kurum ve kuruluşlarla yürüttüğü..

PUAN DURUMU

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Galatasaray	24	16	5	3	49	19	51	+30
2	Fenerbahçe	24	16	5	3	47	26	51	+21
3	Beşiktaş	23	15	5	3	50	26	48	+24
4	Trabzonspor	24	13	5	6	31	24	45	+7
5	Alanyaspor	24	12	6	6	40	23	42	+17
6	Hatayspor	24	11	7	6	39	29	39	+10
7	Gaziantep FK	24	10	6	8	37	29	38	+8
8	Fatih Karagümrük	24	10	7	7	37	31	37	+6
9	Antalyaspor	23	7	6	10	23	28	31	-5
10	Yeni Malatyaspor	23	7	8	8	29	30	29	-1
11	Sivasspor	23	6	7	10	26	29	28	-3
12	Konyaspor	23	7	10	6	29	28	27	+1
13	Göztepe	23	6	9	8	32	30	26	+2
14	Çaykur Rizespor	24	6	10	8	29	41	26	-12
15	Kasımpaşa	24	7	12	5	26	38	26	-12
16	Kayserispor	24	6	11	7	17	28	25	-11
17	BB Erzurumspor	24	6	11	7	23	36	25	-13
18	Başakşehir FK	23	6	11	6	27	41	24	-14
19	Gençlerbirliği	22	5	12	5	20	41	20	-21
20	MKE Ankaragücü	23	5	14	4	26	39	19	-13
21	Denizlispor	24	4	14	6	22	43	18	-21

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Giresunspor	21	14	2	5	33	14	47	+19
2	Samsunspor	21	12	2	7	34	20	43	+14
3	İstanbulspor	21	12	5	4	44	25	40	+19
4	Adana Demirspor	20	11	5	4	35	19	37	+16
5	Ankara Keçiörengücü	21	11	6	4	29	14	37	+15
6	Altınordu	21	11	6	4	31	28	37	+3
7	Tuzlaspor	20	11	6	3	31	27	36	+4
8	Altay	21	11	8	2	36	24	35	+12
9	Bursaspor	20	9	8	3	35	32	30	+3
10	Bandırmaspor	21	9	9	3	26	24	30	+2
11	Ümraniyespor	21	7	8	6	26	31	27	-5
12	Adanaspor	20	7	10	3	29	26	24	+3
13	Balıkesirspor	21	5	11	5	20	32	20	-12
14	Menemenspor	21	4	9	8	21	35	20	-14
15	Boluspor	21	5	12	4	20	27	19	-7
16	Akhisarspor	21	5	12	4	18	32	19	-14
17	Ankaraspor	21	3	14	4	13	36	13	-23
18	Eskişehirspor	21	0	14	7	12	47	4	-35

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Eyüpspor	23	16	2	5	51	18	53	+33
2	Van Spor	23	14	5	4	38	20	46	+18
3	Kırşehir Belediyespor	23	12	4	7	32	15	43	+17
4	Turgutluspor	23	14	9	0	32	35	42	-3
5	Sakaryaspor	23	11	4	8	37	23	41	+14
6	Bodrumspor	23	11	6	6	51	32	39	+19
7	Kırklarelispor	23	9	3	11	27	16	38	+11
8	Serik Belediyespor	23	9	6	8	35	31	35	+4
9	Pazarspor	23	10	9	4	35	34	34	+1
10	Tarsus İdman Yurdu	23	9	8	6	33	28	33	+5
11	Etimesgut Belediyespor	23	8	8	7	26	23	31	+3
12	Pendikspor	23	9	12	2	37	29	29	+8
13	Sivas Belediyespor	23	6	8	9	35	31	27	+4
14	Karacabey Belediyespor	23	7	10	6	26	28	27	-2
15	1922 Konyaspor	23	6	12	5	27	29	23	-2
16	Bayburt Özel İdare Spor	23	7	14	2	26	39	23	-13
17	Mamak FK	23	6	12	5	23	56	23	-33
18	Elazığspor	23	7	13	3	31	45	21	-14
19	Kastamonuspor	23	5	12	6	19	33	21	-14
20	Kardemir Karabükspor	23	1	20	2	9	65	2	-56

	Takım	O	G	M	B	A	Y	P	AV
1	Diyarbekirspor	18	12	2	4	25	12	40	+13
2	1928 Bucaspor	18	11	2	5	36	13	38	+23
3	Yeşilyurt Belediyespor	18	11	5	2	28	12	35	+16
4	Arnavutköy Belediye	18	9	5	4	25	17	31	+8
5	Ofspor	18	8	5	5	25	23	29	+2
6	Belediye Derincespor	18	7	4	7	28	16	28	+12
7	Edirnespor	18	6	6	6	23	23	24	0
8	Fatsa Belediyespor	18	6	6	6	15	17	24	-2
9	Artvin Hopaspor	18	7	8	3	25	32	24	-7
10	Kızılcabölükspor	18	5	7	6	19	23	21	-4
11	Nevşehir Belediyespor	18	5	8	5	18	17	20	+1
12	1877 Alemdağspor	18	5	9	4	22	30	19	-8
13	Payasspor	18	4	9	5	19	26	17	-7
14	Antalya Kemerspor	18	4	9	5	16	30	17	-14
15	Çankaya FK	18	5	11	2	13	29	17	-16
16	Manisaspor	18	1	10	7	12	29	10	-17

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
15/02/2021	Gençlerbirliği	vs	Beşiktaş
15/02/2021	Antalyaspor	vs	Yeni Malatyaspor
19/02/2021	Başakşehir FK	vs	Trabzonspor
20/02/2021	Kasımpaşa	vs	Fatih Karagümrük
20/02/2021	Denizlispor	vs	Gençlerbirliği
20/02/2021	Yeni Malatyaspor	vs	Konyaspor
20/02/2021	Alanyaspor	vs	Galatasaray
21/02/2021	BB Erzurumspor	vs	Hatayspor
21/02/2021	Gaziantep FK	vs	Antalyaspor
21/02/2021	Sivasspor	vs	Kayserispor
21/02/2021	Gaziantep FK - Antalyaspor	Antalyaspor ligdeki son 8 maçında hiç kaybetmedi	Antalyaspor yenilmez

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
14/02/2021	Adanaspor	vs	Adana Demirspor
15/02/2021	Bursaspor	vs	Tuzlaspor
19/02/2021	Ankara Keçiörengücü	vs	Ümraniyespor
19/02/2021	Eskişehirspor	vs	Bandırmaspor
19/02/2021	Adana Demirspor	vs	Altay
20/02/2021	Menemenspor	vs	Akhisarspor
20/02/2021	Altınordu	vs	Adanaspor
20/02/2021	Giresunspor	vs	Ankaraspor
20/02/2021	İstanbulspor	vs	Samsunspor

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
18/02/2021	Bayburt Özel İdare Spor	vs	Turgutluspor
18/02/2021	Bodrumspor	vs	Tarsus İdman Yurdu
18/02/2021	Elazığspor	vs	Etimesgut Belediyespor
18/02/2021	Karacabey Belediyespor	vs	Kırklarelispor
18/02/2021	Kırşehir Belediyespor	vs	Eyüpspor
18/02/2021	Mamak FK	vs	1922 Konyaspor
18/02/2021	Pendikspor	vs	Kastamonuspor
18/02/2021	Sakaryaspor	vs	Van Spor
18/02/2021	Serik Belediyespor	vs	Kardemir Karabükspor
18/02/2021	Sivas Belediyespor	vs	Pazarspor

Tarih	Ev Sahibi	Sonuç	Konuk Takım
17/02/2021	Manisaspor	vs	Payasspor
17/02/2021	Artvin Hopaspor	vs	Diyarbekirspor
17/02/2021	Çankaya FK	vs	Fatsa Belediyespor
17/02/2021	Kızılcabölükspor	vs	Antalya Kemerspor
17/02/2021	Nevşehir Belediyespor	vs	Ofspor
17/02/2021	Yeşilyurt Belediyespor	vs	Edirnespor
17/02/2021	1877 Alemdağspor	vs	Belediye Derincespor
17/02/2021	1928 Bucaspor	vs	Arnavutköy Belediye
17/02/2021	Yeşilyurt Belediyespor - Edirnespor	Yeşilyurt Belediyespor ligdeki son 7 maçını kazandı	Yeşilyurt Belediyespor kazanır
17/02/2021	1928 Bucaspor - Arnavutköy Belediye	1928 Bucaspor ligdeki son 9 maçında hiç kaybetmedi	1928 Bucaspor yenilmez